Pomoc Psychologiczno-Pedagogiczna
Kształcenie specjalne
art. 127 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 996 z późn. zm.)
Podstawą organizowania kształcenia specjalnego dla ucznia jest orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez publiczną poradnię psychologiczno – pedagogiczną w tym specjalistyczną.
art. 68 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 996 z późn. zm.)
Dyrektor szkoły lub placówki odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Organizacja kształcenia specjalnego
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r.
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017 r., poz.1578)
(w odniesieniu do przedszkoli, szkół i placówek działających w nowym ustroju szkolnym)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. z 2017 r. poz. 649 z późn. zm.) – czas trwania zajęć rewalidacyjnych, organizacja oddziałów specjalnych, integracyjnych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012r. poz. 204 z późn zm.) – tygodniowy wymiar zajęć rewalidacyjnych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2017r. poz. 703) – tygodniowy wymiar zajęć rewalidacyjnych
Indywidualne nauczanie
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U. z 2017r. poz. 1616)
/w odniesieniu do przedszkoli i szkół działających w nowym ustroju szkolnym/
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017r., poz. 1591)
/w odniesieniu do przedszkoli i szkół działających w nowym ustroju szkolnym/
Na stronie głównej Ministerstwa Edukacji Narodowej (www.men.gov.pl) w zakładce: „Zwiększenie szans” , a następnie w zakładce „pomoc psychologiczno-pedagogiczna” znajdują się materiały dla rodziców
Informacja ze strony www.men.gov.pl
- Uczeń na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez zespół orzekający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, ma otrzymać wsparcie w szkole. To gwarantuje mu prawo oświatowe.
- Dyrektor szkoły wraz z nauczycielami ma obowiązek dostosować sposób organizacji zajęć szkolnych do wskazań zawartych w tym dokumencie oraz potrzeb ucznia, które zostaną rozpoznane podczas wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia, która musi zostać dokonana po dostarczeniu do szkoły orzeczenia.
- Rodzice mogą wziąć udział w tej ocenie i powinni zostać poinformowani przez dyrektora szkoły o takiej możliwości.
- Szkoła ma obowiązek opracować dla ucznia indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny. W tym programie ma być określone jakimi zajęciami uczeń będzie objęty
i w jakiej formie będą one realizowane. - Może się zdarzyć, że część zajęć będzie miał z rówieśnikami w klasie lub mniejszej grupie, a część zajęć będzie prowadzona w formie indywidualnej w ramach kształcenia specjalnego. Wszystko zależy od indywidualnych potrzeb ucznia.
- Dyrektor szkoły ma obowiązek poinformować rodziców i opiekunów dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi o spotkaniach zespołu nauczycieli i specjalistów opracowujących indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny. To rodzic najlepiej zna swoje dziecko i musi mieć wpływ na ustalenie organizacji kształcenia.
- Nie można utożsamiać indywidualnego nauczania z kształceniem specjalnym uczniów z niepełnosprawnościami. Uczniowie
z niepełnosprawnościami powinni uczyć się w szkole ze swoimi rówieśnikami. - Indywidualne nauczanie jest formą kształcenia przeznaczoną tylko dla uczniów chorych, którym stan zdrowia czasowo uniemożliwia chodzenie do szkoły. Chodzi o uczniów, którzy są po wypadkach, z urazami, z ciężkimi chorobami, np. nowotworowymi. To do tych uczniów kierowane są przepisy, które gwarantują im możliwości realizacji obowiązku szkolnego w czasie, kiedy nie mogą uczęszczać do szkoły i dlatego realizują zajęcia edukacyjne w domu. Uczeń wraca do szkoły, jeśli jego stan zdrowia poprawi się.
- Niepełnosprawność nie jest wskazaniem do kierowania ucznia na indywidualne nauczanie. Uczeń z uwagi na swoją niepełnosprawność ma mieć w miarę możliwości i swoich potrzeb odpowiednio zorganizowane zajęcia w szkole
w ramach indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET). - Przy organizowaniu indywidualnych zajęć w szkole dla ucznia
z niepełnosprawnością nie jest potrzebna zmiana orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, ani tym bardziej orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania. - Uczniowie z niepełnosprawnościami mogą mieć zajęcia organizowane
z klasą, a także indywidualnie lub w małej grupie. Potrzebę organizacji zajęć indywidualnych lub zajęć w małej grupie określa zespół nauczycieli
i specjalistów pracujących z uczniem w szkole. Zespół ten opracowuje dla ucznia indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET). Rodzice uczniów włączeni są w pracę zespołu. Potrzeby w tym zakresie mogą być również określone w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. - Uczniowie chorzy, którym stan zdrowia umożliwia chodzenie do szkoły, ale powoduje trudności w funkcjonowaniu wymagające zajęć w formie indywidualnej, mogą być objęci zindywidualizowaną ścieżką kształcenia (na podstawie opinii wydanej przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną).
- Zindywidualizowana ścieżka obejmuje zajęcia wspólne z klasą i zajęcia indywidualne z uczniem w szkole. Ta forma pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie dotyczy uczniów obejmowanych kształceniem na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, którzy obejmowani są różnymi formami wsparcia na terenie szkoły – w tym również indywidualnymi zajęciami – na podstawie indywidulanych programów edukacyjno-terapeutycznych.
- Liczba godzin zajęć uzależniona jest od potrzeb i możliwości ucznia. Zadaniem dyrektora szkoły jest ustalenie tygodniowego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych realizowanych indywidualnie z uczniem lub w klasie
z rówieśnikami (z uwzględnieniem opinii publicznej poradni oraz konieczności realizacji przez ucznia podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej kształcenia w zawodach). Brak określenia w przepisach minimalnego lub maksymalnego wymiaru godzin zajęć realizowanych indywidualnie z uczniem pozwala dyrektorowi zaplanować i zorganizować proces kształcenia ucznia odpowiadający jego potrzebom i możliwościom psychofizycznym. Takie elastyczne rozwiązanie wzmacnia obowiązki szkoły w zakresie indywidualizacji pracy z uczniem. - Nie można odmówić uczniowi niepełnosprawnemu nauki w szkole. Uczeń
z niepełnosprawnościami ma takie same prawo do edukacji w szkole jak uczeń pełnosprawny. Prawo ucznia jest jednocześnie zobowiązaniem dla szkoły. Uczeń
z niepełnosprawnościami ma mieć w ramach swoich możliwości zajęcia w szkole. - Tylko stan zdrowia ucznia może powodować, że zajęcia muszą być organizowane
w domu. - Szkoła musi nie tylko dostosować formę zajęć do zaleceń zawartych w orzeczeniu
o potrzebie kształcenia specjalnego i wskazać ją w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, ale wykorzystać wszystkie możliwości wsparcia ucznia
i nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniem, jakie wynikają z przepisów prawa, by umożliwić uczniowi z niepełnosprawnością bezpieczny pobyt w szkole, opiekę
i dostosowanie metod pracy do jego potrzeb i możliwości (np. zapewnić pomoc dodatkowego nauczyciela lub personelu pomocniczego, zapewnić odpowiedni sprzęt specjalistyczny, dostosowane podręczniki i materiały edukacyjne, dostosowane metody pracy). - Celem wszystkich działań powinno być wspieranie funkcjonowania dziecka w grupie rówieśników. Przepisy prawa dają szereg możliwości dyrektorowi szkoły, jak
i nauczycielom w tym zakresie, którzy powinni z nich korzystać.
Sprawami kształcenia specjalnego zajmuje się Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych w Ośrodku Rozwoju Edukacji (ORE) – www.ore.edu.pl i wyznaczeni wizytatorzy w poszczególnych delegaturach.
Na stronie ORE znajdują się też materiały do pobrania dotyczące m. in. kształcenia specjalnego pomocy psychologiczno pedagogicznej
Ponadto informacje dotyczące edukacji włączającej są także na stronie kuratorium oświaty w Katowicach : www.kuratorium.katowice.pl